Diyanet İhtisas sınavına nasıl hazırlanmalı ?

Eğitim üç yıldır. Birinci yılı hazırlık, diğer iki yıl ihtisastır. Yaklaşık üç ayda bir ciddi anlamda sınav yapılır ve her sınav bir sonraki döneme geçişi sağlar. Üç ayda bir yapılan sınavlarda başarısız olan kursiyerin Haseki ile ilişiği kesilir ve eski görevine gönderilir. Dersler yoğun ve çalışma temposu ağırdır. Dersler Arapça ve Türkçe olarak okutulmaktadır. Temel İslam Bilimlerinin tüm dersleri okutulur.

Mezun olanlar?

Buradan mezun olanlar öncelikle vaiz olarak atanırlar. Daha sonra ilçe müftülüğü sınavına da girebilirler. Ayrıca Eğitim Görevlisi olmak için aranan şartlardan biri de Haseki mezunu olmaktır. Haseki bitiren bir aday aynı yıl sınav açıldığı ve sınavı kazandığı takdirde Eğitim Görevlisi olarak görev yapabilir.

Din İşleri Yüksek Kurulu üyelerinin, uzmanlarının ve uzman yardımcılarının neredeyse tamamı Haseki mezunudur.

Peki, Haseki sınavına kimler baş vurabilir?

Daha önceki yıllarda sadece kadrolu din görevlileri baş vurabiliyordu. Ancak bu sene itibariyle sözleşmeli din görevlisi kadrosunda olanlar da (4/B) Haseki sınavına baş vurabiliyor.

Başvuru: Başkanlık tarafından belirlenen takvimde yapılır. Genelde Nisan – Haziran aylarında hem başvuru hem sınav yapılmaktadır.

Başvuru için en az lisans mezunu olmak gerekiyor. Hafızlık şartı yoktur. İki aşamalı bir sınav yapılır. Birincisi yazılı, ikincisi mulakat.

Yazılı sınavda Arapça-Türkçe sorular yaklaşık yüzde 35’e 65’tir.

Arapça: Sarf, Nahiv, Belagat bilgisi, metin okuma, anlama, tercüme, boşluk doldurma gibi sorular sorulur. Arapça kısımda dini sorular çok olmaz. Genelde dil bilgisi ağırlıklıdır.

Türkçe sorular ise Temel İslam Bilimleri ile orta düzeyde sorulardan oluşur. Hadis usulü, fıkıh usulü, tefsir eserleri, kelam, yazar-eser karşılaştırması gibi. Daha önce çıkmış soruları indirerek inceleyebilirsiniz.

Alınacak kontenjanın üç katı kadar aday yazılı sınavda başarılı sayılır ve mülakata çağrılır. Mülakatta adayın Kur’an’ı dinlenir.

Dikkat: Mülakatta iki baraj vardır. Birisi Kur’an’ı Kerim’i düzgün okuyor olmak, ikincisi Arapça metin okuma anlama bilgisi

Kur’an’ı zayıf adaylar eleniyor. Arapça bilmeleri yeterli değildir.

Mülakat sınavında orta düzeyde Arapça metinler okutulur. Kuduri, İhtiyar, Fıkhu’l İslam (Vehbe Zuhayli,) Nesefi, Bidayetu’l Müctehid, Safvetu’t Tefasir (Sabunî) gibi eserler okutulur. Aday önündeki metni öncelikle düzgün okur ve okuduğu yerin içeriğini anlatır. Metin okuma kısmı bittikten sonra adaya güncel ve klasik konulardan sorular sorulur. Sorular zor olmaz genelde. Ancak adayın anlatım becerisi önemlidir.

Bu sınavdan en yüksek not alan adaylar Haseki’yi kazanmış sayılır. Üçte birlik kısmı alınır, diğer adaylar ise elenir.

Yazılı sınava nasıl çalışmalıyım?

1- Daha önceki yıllarda çıkan tüm soruları indirip teker teker çözün. Bunu tek başınıza yapabileceğiniz gibi bir kaç kişiyle birlikte yapmanız faydanıza olacaktır.

2- Diyanet’in diğer sınavlarındaki soruları da indirip çözmeniz faydanıza olacaktır.

3- Hadis usulü, fıkıh usulü gibi temel birer eseri baştan sona okuyun. Temel dini eserleri yazarlarıyla birlikte çalışın. Hadis eserleri, tefsir eserleri, fıkıh eserleri gibi.

4- Diyanet’in Temel Dini Kavramlar sözlüğünü mutlaka alıp okuyun. Aradığınız tüm terimler aşağı yukarı bu kitapta yer alır.

Mülakata nasıl çalışmalıyım?

1- Mülakata kesinlikle tek başınıza çalışmayın. Kur’an okumanızı düzeltin. Metin okuma becerinizi geliştirin.

2- Yukarıda adı geçen eserleri İnternet üzerinden indirin ya da satın alın. Arapça az ya da çok bilen biriyle müzakere ederek okuyun. Siz okuyun o dinlesin. O okusun siz dinleyin. Tüm metinlere aşina olmak için her birinden mutlaka ellişer sayfa okuyun.

3- Modern metin okuması yapmayın. Sadece yukarıda adını verdiğim türde eserleri okuyun. Harekeleri düzgün okumaya çalışın.

4- Bir iki satır okuyup durun ve manayı toparlamaya çalışın. Kırık mana, kelime kelime mana vermekten kaçının.

5- Sarf ve Nahiv tekrarı yapın. Emsile, bina, İzzi, Avamil, Tuhfe, Katru’n Neda gibi eserleri inceleyin. Ancak tüm konuları ya da karmaşık olanlara zaman ayırmayın. Sadece unuttuğunuz konuları çalışın.

6- Sınava çalışırken başka bir şey ile meşgul olmayın. Sadece kendinizi bu sınava verin.

7- Güncel dini olayları da takip etmeyi unutmayın.

Başarılar dilerim.

Murat PADAK
Şanlıurfa Diyanet Eğitim Merkezi Eğitim Görevlisi